Besin Alerjileri ve Ek Besinlere Geçiş
Besin Alerjileri ve Ek Besinlere Geçiş
Bebekler, 6. aya kadar sadece anne sütü ile beslenir. Dil ile dışarı itme refleksi ve besinleri yemek borusuna taşıyacak kasların tam olarak gelişmemesi ve anne sütünü etkin bir şekilde alabilmesi nedeniyle 6. aydan önce bebeğin ek besinlere geçirilmemesi tercih edilir. Ek besinlere geçiş süreci, aile için çok heyecan verici, aynı zamanda da kaygı verici yeni bir deneyimdir. Bebeğin hangi besinleri tercih edeceği ve hangi sıklıkta beslenebileceği gibi sorularla birlikte alerji riski de ebeveynlerin zihnini kurcalar. Bebeğin hangi besinlere alerjisi olduğu henüz bilinmediği için besinler sürpriz sonuçlar doğurabilir. Dolayısıyla bebeklerini her türlü sorundan uzak tutmak isteyen anneler için bu konu oldukça önemlidir. Yazımızın devamında ek besinlere geçiş döneminde besin alerjisine karşı yapılması gerekenleri bulabilirsiniz. Çocuklarda beslenme hakkında tüm merak ettiklerinizi ise Doç. Dr. Seda Topçu’nun Ankara’daki kliniğine danışabilirsiniz.
Bebeklere Ek Gıda Olarak Ne Verilebilir?
Ek gıdaya geçiş süreci bebeklerin ev yiyeceklerine alışma sürecidir. Bu sürece meyve ve sebzelerin püresi veya yoğurtla başlanabilir. Bebekler bu ek gıdalardan ilk başlarda oldukça az tüketir. Zamanla ek gıda içeren öğünlerin sıklığı ve ek gıdanın miktarı artar. Allerjen olarak nitelendirdiğimiz besinler (soya, deniz ürünleri, tropik meyveler, kabuklu kuru yemişler) sağlıklı ve hiçbir alerji belirtisi olmayan çocukta çok fazla geciktirilmeden hekim kontrolünde dikkatle başlanmalıdır. Ancak alerjiye yatkın bir çocukta bu süreç hekim kontrolünde geciktirilebilir.
Bebeklerde Besin Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Anne sütü bebekleri alerjiden koruyacak etkiye sahiptir. Bebeğin gelişim döneminde anne sütünden aldığı proteinlerin önemli yeri bulunmaktadır. Bebeğin bağışıklık sistemini güçlendiren bu proteinler vücudun yabancı cisimlere toleransını da artırmaktadır. Ancak yine de bebeklerin yetişkinlere göre çok daha hassas olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla ek besine geçiş döneminde tercih edilen gıdalara dikkat etmek, besinleri alerji düzeylerine göre bir sıralamaya koymak önemlidir. Ek besinlere geçiş döneminde alerji farklı belirtilerle kendilerini gösterebilir. Bu nedenle anne ve babaların bebeklerinin vücudunu düzenli olarak kontrol etmesi ve bebeğindeki fiziksel değişimlere kulak vermesi önemlidir. Bebeklerde sıklıkla görülen besin alerjisi belirtileri;
- Cilt döküntüleri, egzema
- Nefes almada güçlük ve hırıltılı solunum
- Dilde ve dudaklarda şişme
- Kusma
- İshal veya kabızlık
- Dudaklarda morarma olarak sıralanabilir.
Bebek bu belirtilerden bir ya da birkaçını gösterdiğinde zaman kaybetmeden bir çocuk doktoruna başvurmak ve kontrol sırasında muhakkak bebeğinizin beslenme düzeninden bahsetmek gerekmektedir.
Alerjik Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş
Alerjik bebeklerde ek gıdaya geçiş oldukça hassas bir dönemdir. Eğer bebeğiniz ilk aylardan itibaren etraftaki tozlara, mevsim geçişlerine ve diğer çevresel faktörlere karşı hassas ise yapısı alerjik olabilir. Alerjik bebeklerde öncelikli ek gıdalar, alerji yapma olasılığı düşük olan besinlerden seçilmelidir. Örneğin yoğurt, kabak, havuç, patates, pirinç gibi besinler öncelikli olarak tercih edilebilir. Domates, turp, pancar gibi besinler ise 1 yaş sonrasında ek besinlere eklenebilir. Meyveler konusunda da dikkatli olmak gerekir. Özellikle çilek, kivi, portakal, muz gibi meyveler veriliyorsa mutlaka yakın takip uygulanmalıdır. Yumurta da yüksek protein oranı nedeniyle ek besin olarak sıkça tercih edilen bir besindir. Ancak alerji yapma riski yüksektir. Bu nedenle 6. ve 7. ayda verilen ek gıdalarda sadece yumurtanın sarısı; bebek 1 yaşını geçtiğinde ise beyazı verilmesi tercih edilebilir.
Ek Gıdaya Geçişte 3 Gün Kuralı
Ek gıdaya geçişte “3 gün kuralı” olarak bilinen yöntemle bebeklerin herhangi bir besine alerjisi olup olmadığı rahatlıkla anlaşılabilir. Araştırmalara göre insan vücudu, tolere edemediği besinlere genellikle 3 gün içerisinde tepki vermektedir. Eğer bebeğiniz hassas olduğu bir besin tüketirse kısa süre içerisinde vücudu tepki verir. Ancak bebeğe sürekli yeni besinler veriliyorsa hangi besinin alerji yaptığını anlamak zorlaşır. Bu nedenle bebeğe vücudunun alışık olduğu besinler dışında bir besin verildiğinde 3 gün boyunca aynı besinin verilmesi, miktarının 3 az az başlanıp en az 3 gün içinde yavaşça artırılması tavsiye edilir. Tabii ki bebek bu süreçte daha önce herhangi bir reaksiyon göstermediği diğer besinleri tüketebilir. Ancak yeni bir besin denemek için 3-7 günlük sürenin dolması tavsiye edilmektedir