Çocuk ve Akılcı Medya Kullanımı
Çocuk ve Akılcı Medya Kullanımı Ankara
Günümüzde teknoloji ve dijital medya herkesin hayatında büyük yer kaplamaktadır. Tablet ve bilgisayarların neredeyse her eve girmesiyle birlikte çocuklar da dijital dünyaya daha yakın hâle gelmiştir. İnternet üzerinden kolayca ulaşabileceğimiz bilgi kaynaklarını düşündüğümüzde bu durumun faydalı olduğunu ancak beraberinde bazı riskleri de getirdiğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla ebeveynlerin bu konuda radarlarını açması da gerekmektedir. “Dijital ebeveynlik” olarak tanımlayabileceğimiz bu yeni sorumluluklar çocukların ekran başında dengeli zaman geçirmesini sağlarken interneti, kendilerini geliştirecek şekilde, verimli kullanabilmesine de yardımcı olur. Medyanın akılcı kullanılması, çocukların ruhsal sağlığı kadar fiziksel sağlığı üzerinde de etkilidir. Yazımızın devamında medyanın akılcı kullanımının çocukların ruhsal ve fiziksel sağlığını nasıl etkilediğini ele alacağız. Çocuk sağlığı hakkında daha fazla bilgi almak için ise Doç. Dr. Seda Topçu’ya danışabilirsiniz.
Dijital Oyunlar Çocuk Sağlığı için Zararlı Mıdır?
Dijital oyunlar, günümüzde çocuklar için en cazip zaman geçirme yöntemlerinden biridir. Öyle ki bazı oyunlar sadece oyun kategorisinde değil e-spor olarak değerlendirilmektedir. Değişen ve gelişen oyun dünyası bu hâliyle hem görsel açıdan hem de eğlence açısından çocuklara çok daha fazlasını vadetmektedir. Ancak çocukların dijital oyunlardan bu kadar keyif almasında ebeveynleri endişelendiren bazı durumlar da ortaya çıkmaktadır. Bazı çocuklar oyun oynarken yemek yemeyi, tuvalete gitmeyi unutacak kadar kendini oyuna kaptırmaktadır. Bu süreç uzarsa sosyal ilişkilerin bozulmasına, okul başarısının düşmesine ve sorumluluk alma becerisinin zayıflamasına hatta dijital oyun bağımlılığına neden olabilmektedir. Ancak dijital oyunların tamamen yasaklanması ve yasaklar koyulması da doğru değildir. Bu noktada dijital oyunların ne sıklıkta oynanacağı, yaş grubu ve içerik olarak hangi oyunların çocuk açısından daha sağlıklı olduğu ebeveynler tarafından takip edilmelidir. Dijital oyunlar çocuk için bağımlılık hâline gelmeye başladığı anda ebeveynlerin bu gidişatı değiştirmek adına denge sağlayıcı önlemler alması gerekebilir.
Dijital Denge Nasıl Sağlanır?
Günümüzde internet kullanımı hem riskleri hem de avantajları beraberinde getiriyor. Bu nedenle çocukların internet kullanımını tamamen engellemek sağlıklı bir karar olmayabiliyor. Özellikle çocukların güncel bilgileri takip edebilmesi, internetteki eğitim olanaklarından yararlanabilmesi ve kendini geliştirebilmesi açısından internetin çok faydalı olduğu noktalar da var. Bu nedenle dijital dünya kullanımı konusunda asıl önemli olanın denge olduğunu söyleyebiliriz. Dijital denge, ebeveynlerin çocuklarının internette geçirdiği zamanı kontrol edebilmesini ve bağımlılık sinyali veren davranışlarını kontrol edebilmesini sağlar. İnternetin çocuğun yararına kullanılabilmesi ve çocuğun internette vakit geçirirken bu durumdan hem zevk alması hem de faydalanması hedeflenir. Bu amaca özel olarak tasarlanmış uygulamalar sayesinde çocuğun hangi uygulamada ne kadar zaman geçirdiği anlaşılabilir. Aynı zamanda ebeveynlerin dijital dünyanın riskleri ve avantajları hakkında bilgilenmesi de dijital dengenin sağlanmasını kolaylaştırabilir. Böylece ebeveynler dijital okuryazarlık konusunda kendini geliştirerek çocuklarını daha sağlıklı yönlendirebilirler.
Dijital Ebeveynlik Nedir?
Yazımızda bu noktaya kadar ele aldığımız denge ve kontrolün sağlanması “dijital ebeveynlik” olarak adlandırdığımız kavram kapsamında değerlendirilebilir. Günümüzün yeni kavramlarından biri olan dijital ebeveynlik; çocukların dijital kaynaklardan etkili yararlanması için ebeveynlerin yönlendirici olması anlamına gelir. Ebeveynler, artık çocukların internet kullanımından endişelenen değil, internet kullanımını yönlendiren, onları risklerden koruyabilen ve gerektiği durumlarda onlara mentorluk yapabilme becerisine sahip olan kişilerdir. Bu nedenle çocukların kullandığı medyanın içeriğinin ne olduğunu sürekli takip ederler. Onlara internette zaman geçirmenin kaliteli yollarını göstererek doğru bilgiyi seçme konusunda teşvik ederler. Aynı zamanda çocuklara hayat boyu öğrenmenin önemini anlatarak edindikleri yeni teknolojik bilgiler ile kendi kişisel gelişimlerine katkı sağlamaları yönünde bilinçlendirirler. Dijital ebeveynlik kapsamında ele alınan bu bilgi ve beceriler, çocukların dijital okuryazarlık becerisinin artmasına ve online ortamdaki risklere karşı kendilerini koruyabilmelerine yardımcı olmaktadır.
Dijital dünya giderek büyüyüp gelişirken, çocuklarımızın bu alandaki güvenliğini sağlamak oldukça önemlidir. Bu nedenle ebeveynlerin çocukların akılcı medya kullanımı konusunda bilinçlenmesi ve kendini sürekli geliştirmesi çağımızın kaçınılmaz gerekliliklerinden biridir. Aynı zamanda çocukların fiziksel sağlığı açısından ekran başında zaman geçirirken göz, omuz, sırt ve boyun sağlığını korumak adına çocukların çalışma ortamını yeniden düzenlemek de ebeveynlerin görevidir.