Emzirme Danışmanlığı
EMZİRME DANIŞMANLIĞI- SÜTÜM YETİYOR MU?
Yıllarca hem Tıp Fakültesinde okuyan öğrencilerime, hem Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitimi alan asistanlarıma, hem de ülkemizin dört bir yanında emzirme danışmanlığı yapmak için eğitim almak isteyen hekim, ebe ve hemşirelere anne sütünün önemini, emzirmenin nasıl olduğunu, bebeğin memeye nasıl yerleştirilmesi gerektiğini, emzirilen bebek anne çiftinin izlenmesi ve emzirme sırasında karşılaşılabilen yetersiz süt, tazyikli süt veya farklı tıbbi problemlere nasıl müdahale edilmesi gerektiğini anlattım. Bu konudaki misyonum her bir bebeğin denizin kıyısına vuran denizyıldızları misali tek tek denize bırakılması yani her anne/bebeğin bireysel ele alınmasıdır. Her annenin kendi sütü bebeği için eşsizdir ve emzirmeye engel bir durum yoksa, anne de istiyorsa neden her bebek annesini emmesin? Çocuk hekimliğim boyunca yaptığım her muayenede emzirme muayenesini ayrıca yaparak çok sayıda annenin bebeğini emzirmesine destek olmaktayım.
Tecrübelerimden edindiğim, emzirme sürecindeki çoğu annenin emzirmenin bir döneminde kafalarından geçen “Sütüm bebeğime yetiyor mu?” sorusudur. Şunu unutmayın sevgili anneler; doğru yönetildiği müddetçe her annenin kendi bebeğine, hatta ikiz bebeğe yetecek kadar sütü olur ve hiç kimsenin sizin anneliğinizi veya emzirme durumunuzu eleştirmeye hakkı yoktur.
Emzirme henüz gebeliğin son trimesterinde annenin emzirmeye hazırlanmasıyla başlar. Her annenin ister sezaryen ister normal vajinal yolla olsun doğumdan sonraki ilk bir saat içinde bebeğini emzirmek istediğini doğuma girecek olan hekimine yada hemşiresine söylemesi önemlidir. Bebeğin henüz anne karnından yeni çıktığı, strese maruz kalarak aktif bir şekilde ağladığı dönemdir bu saat. Bu dönemde memeye yerleştirilen bebek aktif, etkin ve yeterli miktarda memeyi emerek sütü sağabilir. Bu dönemde bebeğin sütü sağması bir sonraki emzirme periyodu için gereken süt oluşumu için gereklidir. Doğumdan sonraki birinci saatin sonuna doğru bebek yorgun düşer ve uyumaya başlar, bebeği memeye yerleştirmek zorlaşır. 3-4 saat sonra ise karnı acıktığı için ağlayarak emmek isteyecektir. Eğer ilk bir saatte emziremediysek, 3-4 saat sonrası için gereken süt memeye inmeyeceği için bebek beslenemeyecektir. Bebeğin karnı aç, kan şekeri düşmesin, kilo kaybetmesin, yoksa sarılık olur gibi söylemlerle henüz bebek hastanedeyken mama başlandığı bu durumla klinik pratiğimde sık karşılaşıyorum. O nedenle siz sevgili annelerin gebelik döneminde daha doğum yapmadan bu bilgiyi öğrenmesi için çabalıyorum.
Hayatın ilk beş günü anne sütünün miktarı oldukça azdır. Kolostrum dediğimiz bu koyu sarı renkteki sütün protein içeriği, anti-enfektif içeriği ve hastalıklardan koruyucu özelliğinin yüksek olması nedeniyle bir damlası bile çok kıymetlidir. Hayatın ilk günlerinde sütünü pompayla sağıp miktarının az olduğunu gören annelerde sütüm yetmiyor düşüncesine neden olabileceği için bu bilginin de anne henüz gebeyken öğrenilmesi önemlidir. Hayatın beşinci gününden sonra sütünüz artacak olgun süte yaklaşık 15. günde ulaşacaktır. İlk 15 günü bebek her istediğinde sık sık emzirerek geçirmek süt salınımının otomatizasyon kazanıp bebeğin ihtiyacı kadar olan miktara gelmesine yardımcı olur.
Emzirme olayı bebeğin memeye yerleşmesi ile duysal olarak tetiklenip annenin beyninin hipotalamus denilen merkezi tarafından yönetilir. Emziren annenin çevresi ve hekimi tarafından duygusal olarak desteklenmesi ve emzirmeye teşvik edilmesi gerekliliğinin nedeni de tam olarak budur. Bir anneye senin sütün yetmiyor, bu çocuk doymuyor gibi olumsuz pekiştireçler verilmesi o annenin var olan sütünü de azaltır. Yeni doğum yapmış bir annenin etrafında bulunan, anneyi duygusal olarak yoran kişileri uzaklaştırma görevi ise babaya düşer. Tüm ailenin huzuru ve mutluluğu için anneye yeterli olduğunu hissettirmek, bebek bakımı konusunda ona destek olmak, lohusa anneyi adeta pamuklar içerisinde sarıp sarmalamak da babanın en büyük misyonu olduğu sürece sorun görülmeyecektir.
Emzirme sırasında elbet sorunlar yaşanabilir. Bunlar arasında en sık ağrılı meme başı, meme başı çatlağı, memede mantar enfeksiyonu, memede süt göllenmesi (angorjman), meme absesi ve mastit görüyorum. Bu durumların hiçbirinde emzirmenin kesilmesine gerek olmadığı gibi erken ve doğru müdahale ile bebeklerin anne sütü almasını sağlamaktayım. Daha öncesinde formül süt yani mama başlanarak bana başvuran hastalarımda ise anne ve bebeği birlikte değerlendirerek sık izlemle, mamayı azaltıp anne sütünü artırmayı ve sonunda her bebeğin sadece anne sütü ile beslenmesini hedefliyorum.
Çünkü anne sütü ile beslemek bebeklik döneminde önemli olduğu kadar, hipertansiyon, kalp ve şeker hastalığı, otoimmün hastalıklar, kanser, obezite vb gibi birçok hastalığı önlemesiyle bebeğinizin 40’lı 50’lili yaşlarına yapacağınız en büyük yatırımdır.
Son olarak sık karşılaştığım bir diğer konu ise bebeklerin saat kurarak emzirilmesi konusu. Bebekler 2 saatte bir veya 3 saatte bir emzirilmelidir gibi bir kural yoktur. Emzirme sıklığı ve süresi bebekten bebeğe, anneden anneye değişir. Bebeğin uyaranları dikkate alınarak her istediğinde, istediği sürede her iki memeyi birden emmesi sağlanmalıdır. Bebek memeyi kendi isteğiyle bırakana kadar emzirilmelidir. Ancak bu süre bir saati aşıyorsa bebeğin memeye yerleşmesinde bir sorun olup olmadığını anlamak için profesyonel birinden görüş alınmalıdır. Emzirmenin başında salınan süt sulu ve şekerli bir süt, sonundaki ise doygunluk veren yağlı süttür. Bebekler bir sonraki emzirme periyodunda en son bıraktıkları memeden başlanarak emzirtilmelidir.
Bir bebeğe annesinin sütünün yetip yetmediğini anlamanın en objektif yolu bebeğin yeterli tartı alımıdır. Bebeğin idrar, gaita sayısı ise daha subjektif kriterlerdir. Bebeğinizin sağlık kontrollerinde büyümesi ile ilgili ölçümler ve muayenesi yapılıp size bilgi verilir. Ayrıca emziren annenin nasıl beslenmesi gerektiği, anne sütünün sağılması ve saklanma koşulları, farklı emzirme pozisyonları, bebeğin gelişim dönemlerine göre emme aralıklarının açılacağı, meme grevi yapabileceği dönemler yada annede yaşanabilecek diğer problemlerin önlenmesi konusunda bilgi almanız sizi rahatlatacaktır.
Sevgilerimle
Bahar Mert2024-07-04Canımız Doktorumuz ❤️ Muayeneye gideceğimiz gün evimizde bir bayram havası eser, tıpkı çok sevdiğimiz bir akrabamıza ya da aile dostumuza misafirliğe gidiyormuşuz gibi hazırlanırız, önce Doktorumuzun asistanı bizleri samimiyetle, ilgiyle ve güler yüzle karşılar, sonra da Doktorumuzun güzel yüzünü görünce yüzümüzde güller açar. Muayenelerimiz ev ortamı rahatlığında geçer. Kendisi bizim emzirme sürecimizin de kahramanı. Her zaman yanımızda ve ulaşılabilir olduğunu bilmek benim gibi pek de rahat karakterli olmayan bir anne için inanılmaz güven verici. İyi ki varsınız.
Osman Erdem2024-06-28Seda hocam çok bilgili ve çok ilgili. Kendisine teşekkür ediyoruz 👶🏻
badegül yıldız2024-06-12Dünyanın en tatlı hocası
Hatice Pelin Demirel2024-05-27Seda Hoca’mla, mama sürecine başlamış yeterli kiloyu alamayan kızımın doğumuyla tanıştık. Sütüm yok diye düşünürken, 10 percantillik kızımı 1. Ay mamadan kesip, 6 ay sadece anne sütüyle besleyerek 50lere getirdik. Kızımı tam 22 ay emzirdim sayesinde. Oğlumun da kızımın da tüm kontrollerinde, aklımızda hiçbir soru işareti bırakmadan güvenle ayrılıyoruz yanından. Bilgisi inanılmaz. Şiddetle tavsiye ederim sevgili Hocamı.
Sengul Savas2024-04-26İlk çocuğumun ilk muayenesinde tanıştık hocamızla. İki çocuğumun da bütün rutin kontrolleri için görüştük. Bunları başka bir şehre ve şimdi başka bir ülkeye taşındığımızda da yaptık, yapıyoruz. Hocamızı bebeğimiz düştüğünde, ateşlendiğinde, olağan dışı ağlamaları olduğunda aradık; günün her saatinde, her zaman yanımızdaydı. Başka şehirlerde, hastanelerde yazılan ilaçları ona sormadan vermedim çocuklarıma. İyi ki. Kimseyi dinlemeyen bir insan olarak Seda hocamın her dediğini harfiyen uyguladım. Çünkü her muayenede, görüşmede, bir tıp öğrencisiymişimcesine bir kez olsun savmadan, bana uzun uzun tüm aksiyonlarımızın nedenleri anlattı. Bu pediatri tarafı. Sosyal pediatri tarafı en az o kadar kıymetli. Bugün 3.5 yaşındaki çocuğumun dışa dönük ve özgüvenli olabilmesini ona borçluyum. 4. ayından itibaren onu tanıyarak, bizi tanıyarak, çocuğumuzun sosyal gelişimi ve ailemizin iyilik hali için çok yerinde yönlendirmeler yaptı. Uyku, beslenme, sınır koyma gibi. Bunları her bedene bir elbise yaklaşımıyla değil, çocuğu, aileyi ve ortamlarını tanıyarak yapıyor. Bu yönlendirmelerin ne manaya geldiğini anladığımda bir kez daha şükrettim onunla denkleştiğimizde. Son olarak ve çok önemli olarak; günümüz şartlarında, bu kadar ticarileşen bir ortamda çok nadir karşılaşabileceğimiz, hastanın iyiliğini ön planda tutan çok yüksek hekim ahlakının, işine duyduğu saygının ve sevginin hayranıyız.
Hande Aydoğan2024-04-2211 aylık oğlumun doğumundan itibaren rutin kontrolleri için bir çok hekime muayene oldu. Ancak muayenelerimiz boy, kilo ölçümü, genel geçer bir kaç tavsiye ve klasik kitabi bilgilerin ötesine geçmedi. Seda Hoca ile tanıştıktan sonra sosyal pediatrinin gerçekten ne anlam ifade ettiğini bizzat anladım. Kendisi alanında inanılmaz bilgili, çok ilgili, iletişimi kuvvetli, çocukları kendi çocuğu hassasiyeti ile gören, seven ve titiz bir hekim. Her ziyaretimizde oğlumun detaylı pediatrik muayenesinin yanında günlük yeme içme düzeninden uykusuna oynadığı oyunlardan dil becerilerine kadar uzanır. Seda Hoca tüm detayları hasta dilinden ifade edip çok değerli yönlendirmelerini hiç bir konuyu atlamadan paylaşır. Muayenenesi ev konforunda, tertemiz, sıcacık, bebeklerin ve ailelerinin konforu için ince ince düşünülüp özenle hazırlanmış. Asistanı Beyza Hanım da hocamız gibi muhteşem. Sevgiyle karşılanıp bilgiyle donanıp endişelerden arınıp ayrıldığımız bir muayene! İçime sinsin bilgisine ilgisine sonsuz güveneyim çocuğumu gözüm kapalı emanet edeyim diyen herkese gönülden tavsiye ederim!
NESLİHAN DOĞAN2024-02-04Seda hocam çocuk sağlığı ve gelişimi ile ilgili her konuya hakim ,deneyimli ,çok güleryüzlü, sevecen,aile ile iletişimi mükemmel olan bir doktordur. Teşhis ve tanısısı hiç şaşmaz.En küçük ayrıntıyı bile atlamaz.Kızımın doğduğu ilk günden beri her konuda destekçimiz oldu. Çocuğunuzu büyütürken böylesine bilgili ve tecrübeli bir doktorun hep bir telefon uzağınızda olduğunu bilmek inanılmaz güven verici. Rutin kontrollerinin yanısıra ek gıda, uyku eğitimi, tuvalet eğitimi,kreş süreci gibi bir çok konuda hep yanımızdaydı.Kızım şuan 4 yaşında ve doktorunu çok seviyor. İyi ki tanıdık iyi ki yollarımız kesişti🙏🏻Hayatımıza kattığı tüm güzellik ve destekleri için çok teşekkür ederiz...
fatma güneş2024-02-01Çocuğu söz konusu olunca bende hemen panikleyen anneler arasındaydım. Ama her şeyi detaylıca anlatıp, bilgisiyle, güler yüzüyle beni sakinleştirip muayenemizi yaptı. Hiç bir detayı atlamadan olasılıkları bile ihmal etmeden sürecimizi sakince yürütmemizi sağladı. Çocuklarla olan iletişimi sayesinde de kızım hiç ağlamadan severek muayene olmaya gidiyor. Doktor hasta ilişkisinden öte artık bir aile olduk. Seda hocamla tanışmak hayatımızın en büyük şansıydı ❤️ Mesleğini hakkıyla severek yapan doktorlar iyi ki var🙏